Fairtrade Quinoa
Quinoa heeft wereldwijd de reputatie van superfood. Maar voor mensen uit de Andes maakt het al generatieslang deel uit van hun basisvoedsel. Dit is een ideale gelegenheid voor boeren die dit supervoedsel verbouwen - als zij het tenminste op Fairtrade voorwaarden kunnen verkopen.
De quinoa-industrie
De quinoasector staat op het kruispunt van traditie en moderniteit. De wereldwijde vraag naar quinoa bracht veranderingen in traditionele landbouwmethoden in een stroomversnelling. Dit heeft gevolgen voor lokale culturen en roept vragen op over voedselzekerheid. Het is van levensbelang voor het duurzame voortbestaan van de quinoa-industrie dat er een evenwicht wordt gevonden tussen marktopportuniteiten en het behoud van cutureel erfgoed.
Quinoa is een ongelooflijk veelzijdig gewas - het kan verbouwd worden in omstandigheden gaande van zeer droog tot vochtig, van zeeniveau tot 4000 meter hoogte, en op zure, voedselarme bodems. Maar omdat quinoa vaak verbouwd wordt op traditionele percelen in de bergen, staan de gewassen meer dan andere bloot aan het klimaat en milieurisico’s.
Huidige uitdagingen
Quinoa, basisvoedsel in veel huishoudens over de hele wereld, heeft af te rekenen met grote uitdagingen binnen de groeiende sector.
- Arbeidsomstandigheden. Werknemers krijgen soms te maken met lonen die zo laag zijn dat ze niet kunnen voorzien in hun basisbehoeften. Lange werktijden, vaak zonder passende vergoeding voor overuren, en de prevalentie van kortetermijncontracten dragen bij aan de kwetsbaarheid van de beroepsbevolking.
- Marktdynamiek. In de internationale quinoahandel zien we scheve verhoudingen die vergelijkbaar zijn met die in andere landbouwsectoren. Een beperkt aantal bedrijven oefent aanzienlijke invloed uit en de marktdynamiek leidt vaak tot prijsdruk. Concurrerende prijsstrategieën en kortingen aangeboden door detailhandelaars kunnen er soms toe leiden dat de consumentenprijzen onder de productiekosten zakken, wat een impact heeft op het inkomen van quinoaboeren.
- Invloed op het milieu. Hoewel quinoa een taai gewas is, is het verbouwen ervan niet zonder gevolgen voor het milieu. Wanneer er landbouwchemicaliën worden gebruikt, moet er zorgvuldig mee worden omgegaan. Anders kan het leiden tot bodemaantasting en watervervuiling. Om deze ecologische gevolgen te beperken en de quinoateelt op de lange termijn levensvatbaar te houden, moet de voorkeur worden gegeven aan duurzame landbouwpraktijken.
Het is van levensbelang voor de duurzame groei van de quinoa-industrie dat deze uitdagingen worden aangepakt.
“Ik ben opgeleid tot leider in het omgaan met klimaatverandering, het is een heel belangrijk onderwerp voor ons geweest. We hebben ook geleerd over het belang van leadership in onze netwerken, in onze organisaties. Wij als jongeren leggen ons toe op nieuwe uitdagingen, waarbij we zorg dragen voor het milieu.”
Irene Huarachi Arcayne, National Association of Quinoa Producers (ANAPQUI) en jongerenvertegenwoordiger, Quinoa Network Bolivia
Hoe maakt Fairtrade het verschil
Fairtrade boeren kunnen de problematieken waarmee ze geconfronteerd worden wanneer ze hun onderneming uitbouwen op verschillende manieren het hoofd bieden.
- Waardige levensomstandigheden. Fairtrade quinoaboeren krijgen een stabieler en eerlijker inkomen voor hun oogst dankzij zowel de Fairtrade minimumprijs en de Fairtrade premie. Door de combinatie van deze twee is het inkomen van sommige Fairtrade quinoaboeren tussen 2020 en 2022 zelfs verdubbeld. Voor biologisch geteelde quinoa krijgen ze een nog hogere Fairtrade minimumprijs.
- Natuurlijke bronnen beschermen. Fairtrade biedt opleidingen en ondersteuning bij duurzame landbouw, waaronder boslandbouw, een beter gebruik van watervoorraden, droogtebestendige gewassen en
diversificatie naar klimaatbestendige inkomstenstromen. Hieronder valt ook toegang tot de Climate Change Leadership Schools in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. - Samen sterker. De aanpak van Fairtrade zorgt ook voor sterkere boerenorganisaties, die beter uitgerust zijn om collectieve verbeteringen door te voeren zoals gemeenschappelijk waterbeheer en voorzieningen voor gewasverwerking.