De wijnindustrie

Wijn (druiven) verbouwen is een grote uitdaging: de wijnbouw is afhankelijk van seizoensarbeiders voor de druivenpluk, maar er is ook gespecialiseerde apparatuur nodig om wijn te produceren. Medewerkers en kleinschalige producenten hebben vaak geen stabiel inkomen uit de wijnproductie, en hebben geen spaargeld om te investeren in aanpassingen om tegemoet te komen aan de veranderlijke trends en smaken in de sector.

Sommige wijnstreken hadden ook te kampen met specifieke problemen. In Zuid-Afrika bijvoorbeeld bleef de erfenis van de apartheid en de rassenscheiding de wijnsector achtervolgen, waarbij zwarte medewerkers vaak de meer arbeidsintensieve taken uitvoerden op de wijnplantages. In Libanon wendden kleine boeren die moeite hadden om van de landbouw te leven zich soms tot illegale gewassen, die dan door de overheid werden vernietigd - voor sommigen bood de omschakeling naar wijnbouw hoop op een nieuwe start. 

Huidige uitdagingen

De wijnindustrie staat voor verschillende uitdagingen die invloed hebben op het milieu, de maatschappij en de economie.

• Ongelijke machtsverhoudingen tussen kopers en producenten. Retailers en merken hebben zeer veel invloed op de wijnindustrie. Sommigen van hen gebruiken de prijs als het enige criterium bij aanbestedingen en er wordt steeds meer gemengde bulkwijn ingekocht, wat het voor hen nog gemakkelijker maakt om leveranciers te laten vallen en te vervangen.
• Invloed op het milieu. De uitbreiding van wijngaarden, aangewakkerd door de groeiende wereldwijde vraag naar wijn, veroorzaakt druk op het milieu. Wijnbouwgebieden worden uitgebreid zonder rekening te houden met natuurlijke hulpbronnen zoals grond en water. Dit leidt tot aantasting van het milieu en eist een zware tol van de watervoorraden. Bovendien worden wijnproducerende regio’s over de hele wereld getroffen door watertekorten en extreme weersomstandigheden. Tegen 2050 zal het meeste land in de huidige grote wijnproducerende regio’s ongeschikt zijn voor wijngaarden.
• Arbeidsomstandigheden. Onder andere migranten en vrouwen worden vaak tewerkgesteld in wijngaarden, maar worden geconfronteerd met structurele ongelijkheid wat betreft hun rechten, behandeling, loon, promotiekansen en inspraak.

“Onlangs kregen wij een Fairtrade certificaat. Voor ons is Fairtrade het alternatief dat we nodig hebben om onze marktdeelname te versterken, zodat we allemaal [samen] vooruit kunnen.

Saray Morales, lid van Vid Seca

Hoe maakt Fairtrade het verschil

• Waardige levensomstandigheden. De onderhandelingspositie van producenten wordt versterkt via de Fairtrade minimumprijs en de Fairtrade standaarden. De standaarden voor handelaars verbieden oneerlijke contractuele afspraken en de minimumprijs beschermt producenten tegen een prijsdaling onder de gemiddelde productiekosten. Bovendien kan de Fairtrade premie, een extra uitbetaling bovenop de Fairtrade verkoop bedoeld voor gemeenschapsprojecten, de druk van de stijgende kosten voor levensonderhoud verlichten of werknemers ondersteunen via investeringen in de gemeenschap.
• Klimaatbestendigheid. Fairtrade helpt wijnbouwers om hun landbouwpraktijken aan te passen aan de gevolgen van de klimaatverandering. De standaarden moedigen hen ook aan om klimaatvriendelijke praktijken toe te passen. Zo planten en kweken ze op de Bosman Family Vineyards in Zuid-Afrika een boomsoort die heel efficiënt CO2 uit de lucht filtert.
• Gendergelijkheid. Wie zich inzet voor Fairtrade, zet zich ook in tegen discriminatie en voor gendergelijkheid. Wij staan producentenorganisaties bij met speciale opleidingen en programma’s om het bewustzijn te vergroten en kansarme producenten en werknemers mondiger te maken.

Fairtrade wijn is goed voor de mens, de planeet en de zaken. Ontdek hoe jouw bedrijf kan meedoen.